Kolorektal ve Meme Kanserlerinde Çinko Parmak Proteinleri: Tanısal, Prognostik ve Terapötik Yaklaşımlar ile Güncel Literatür Taraması

Öz

Kanser, dünya genelinde en önemli ölüm nedenlerinden biri olmakta ve sağlık sistemleri üzerinde ciddi bir yük oluşturmaktadır. ZFP’ler, gen ekspresyonunun düzenlenmesinde görev almakta ve kanser biyolojisinde temel roller üstlenmektedir. Bu çalışma, ZFP’lerin kolorektal ve meme kanserlerindeki moleküler işlevlerini ve terapötik hedef olarak taşıdıkları potansiyeli incelemektedir. Kolorektal kanserde ZFP36 tümör baskılayıcı olarak görev yapmaktadır; ZNF143, ZNF460, ZNF677, ZNF281 ve ZNF384 gibi ZFP’ler ise hücre proliferasyonu, metastaz, epitel-mezenkimal geçiş (EMT) ve ilaç direnci süreçlerini düzenlemektedir. Meme kanserinde ZEB1, ZNF703 ve ZBTB33 gibi ZFP’lerin tümör ilerlemesi, tedavi direnci ve kötü prognoz ile doğrudan ilişkili olduğu gösterilmektedir. Klinik ve deneysel veriler, bu proteinlerin tanı ve tedavi stratejilerinde belirleyici biyobelirteçler ve hedefler olarak değerlendirildiğini ortaya koymaktadır. ZFP'lerin fonksiyonel ve yapısal çeşitliliği, kanserin moleküler düzeyde anlaşılmasını derinleştirmekte ve kişiselleştirilmiş tıbbi yaklaşımlar için güçlü bir temel sunmaktadır.