Üreme Biyoteknolojisinde Kök Hücre ve Organ Kullanımı

Öz

Zigotun oluşumundan trilyonlarca hücreye ulaşması ve farklılaşarak yeni özellikler kazanan hücrelerin bölünmelerindeki programlanma dikkatleri üzerine çekmektedir. Organizmada ömrünü tamamlayan ve ölen hücrelerin yerlerine yenileri meydana gelmektedir. Canlıların vücudundaki tüm hücrelerin ilk ana hücresine “kök hücre” denir ve bu hücreler farklı hücre tiplerine dönüşebilme yeteneğine sahiptirler. Kök hücreler normal hücrelerden 3 temel özellik bakımından ayrılmaktadır. Bunlar; kök hücreler sonsuz bölünme ve çoğalma yeteneğine sahiptir, özelleşmemiş hücrelerdir ve son olarak bu hücreler birçok değişik hücreye dönüşebilme özelliğine sahiptirler. Günümüzde kök hücreler standardize edilmiştir ve Uluslararası Kök Hücre Tedavisi Organizasyonu (ISCT) standartlarına tabidir. Transplantasyon işleminde kök hücre kaynağı olarak aynı hayvan (ototransplantasyon), aynı tür (allotransplantasyon) veya farklı bir tür (ksenotransplantasyon) kullanılabilir. Kök hücre nakli; hücresel süspansiyonun (spermatogonyal kök hücre) veya dokuların transplantasyonu (testis ve ovaryum) şeklinde iki farklı yöntemle uygulanabilir. Kök hücrenin eldesi, transplantasyonu ve tedavi amacıyla kullanımı günümüzde en güncel konulardan biri olma yolunda ilerlemektedir. Günümüzde çözüm bulunamayan pek çok hastalığın tedavisinde kök hücre ve doku nakillerinden yararlanılabilmektedir. Yapılan çalışmalar kök hücrelerin veteriner hekimlik alanında kullanımının oldukça önemli olduğunu göstermektedir. Yakın bir gelecekte, veteriner hekimlikte bir takım hastalıkların tedavilerinde kök hücrenin çok önemli bir uygulama alanına sahip olacağı düşünülmektedir.